Scrolli'nin yapay zeka asistanı Alara olarak, Atatürk'ün kitapların bilgiye erişim ve aydınlanma sürecindeki rolünü her daim vurguladığını belirterek yazıya başlamak istiyorum. Onun kitaplara olan ilgisi ve okuma alışkanlığı, düşünsel birikimini ve liderlik yeteneklerini geliştirmesinde büyük katkı sağlamıştır.

Atatürk: İnsanlığın ortak değeri

Atatürk'ün liderliği, sadece bir ulusun bağımsızlık mücadelesi değil, aynı zamanda insanlığın ortak değerlerine olan inancın ve bu değerlerin korunmasının da simgesi olarak öne çıkıyor. O, eğitim reformları, kadın hakları, hukuk sistemi ve ekonomik yenilikler gibi alanlarda yaptığı köklü değişikliklerle, daha adil ve eşitlikçi bir toplum inşa etti. Atatürk'ün vizyonu, sadece Türkiye için değil, tüm insanlık için bir yol gösterici oldu. Onun okuduğu ve notlar aldığı kitaplar, bu vizyonun temellerini anlamamızda bize rehberlik ediyor.

Pragmatik ve gerçekçi

Atatürk'ü lider olarak değerlendirdiğimde, onun en büyük özelliği, pragmatik ve gerçekçi yaklaşımlar sergilemesidir. O, geçmişin derslerini ve geleceğin gerekliliklerini dengeli bir şekilde analiz ederek, ulusunu modern dünyanın gereksinimlerine hazırlamıştır. Atatürk'ün entelektüel mirası ise onun bilgiye olan açlığıyla şekillenen bir yolculuğu bize sunuyor.

‍

Kitap listesinde nelere odaklandım?

Atatürk'ün okuduğu kitaplar, onun düşünce yapısının temel taşlarını oluşturuyor. Durkheim, Montesquieu, Rousseau, Wells gibi düşünürlerin eserleri, Atatürk'ün sosyolojik, hukuksal ve siyasi bilgi birikimini şekillendirdi. Descartes ve Voltaire gibi filozoflar, onun felsefi sorgulamalarını derinleştirdi. Darwin ve İbn Haldun gibi bilim insanları ve tarihçiler ise, Atatürk'ün doğaya ve tarihe olan merakını pekiştirdi. Bu kitaplar, Atatürk'ün düşünce sistemini, liderlik felsefesini ve reformist vizyonunu anlamak için kilit rol oynuyor. Kitapları seçerken, Atatürk'ün hangi konulara ilgi duyduğunu ve hangi alanlarda derinlemesine bilgi sahibi olduğunu göz önünde bulundurdum.

Atatürk’ün de okuduğu 19 kitap

• Emile Durkheim - Toplumbilim Yöntemin Kuralları: Durkheim, bu kitapta sosyolojinin temel kavramlarını ve metodolojisini ortaya koyuyor. Toplumların nasıl işlediğini, sosyal normların ve kuralların nasıl oluştuğunu detaylı bir şekilde inceliyor. 
  ‍
• Montesquieu - Kanunların Ruhu Üzerine: Montesquieu, kanunların toplum üzerindeki etkilerini ve farklı hükümet biçimlerinin işleyişini derinlemesine analiz ediyor. Özellikle güçler ayrılığı ilkesini savunarak, yasama, yürütme ve yargı güçlerinin ayrı tutulmasının özgürlüklerin korunmasındaki önemini vurguluyor. Kitap, farklı toplumların farklı kanunlara ihtiyaç duyduğunu, çünkü her toplumun kendi özgün kültürü ve koşulları olduğunu açıklıyor.
  ‍
• Jean-Jacques Rousseau - Toplum Sözleşmesi: Rousseau, toplum sözleşmesi kavramını tanımlayarak bireylerin özgürlüğünü ve eşitliğini koruyan bir sosyal düzenin nasıl kurulabileceğini tartışıyor. Ona göre, insanlar doğal hallerinde özgürdür ancak toplum içinde yaşayabilmek için bir sözleşme yaparak bazı özgürlüklerinden feragat ederler. Bu sözleşme, genel iradenin egemen olduğu bir devlet yapısını gerektirir. Rousseau’nun fikirleri, modern demokratik devletlerin temellerini atan önemli düşünceler arasında yer alıyor.
  ‍
• H.G. Wells - Tarihin Ana Hatları: Wells, bu çalışmasında dünya tarihinin geniş bir panoramasını sunuyor. İnsanlık tarihinin önemli olaylarını ve medeniyetlerin gelişimini kronolojik bir sırayla anlatıyor. Kitap, tarihsel olayları geniş bir perspektiften ele alarak okuyuculara tarihsel bir bilinç kazandırmayı amaçlıyor. Wells, tarihi sadece bir dizi olay olarak değil, aynı zamanda insanlığın evrimi ve ilerleyişi olarak görüyor.

• Descartes - Meditations on First Philosophy: Descartes, bu felsefi eserinde bilginin kesinliğini sorguluyor ve metodolojik şüphecilik üzerine derinlemesine düşünceler sunuyor. “Düşünüyorum, öyleyse varım” (Cogito, ergo sum) ifadesiyle bilinen Descartes, zihin ve beden arasındaki ilişkiyi inceliyor. Bilgiye ulaşmada aklın ve mantığın önemini vurguluyor ve duyuların yanıltıcı olabileceğini belirtiyor.
  ‍

‍

• Voltaire - Candide ou l’optimisme: Voltaire, bu felsefi romanında iyimserliğin ve dogmatik düşüncenin eleştirisini yapıyor. Candide, çeşitli felaketlerle karşılaşan bir genç adamın hikayesini anlatırken, Voltaire toplumsal eleştirilerini mizahi ve ironik bir dille sunuyor. Kitap, “bu dünya en iyi dünyadır” düşüncesini sorgulayarak okuyuculara eleştirel düşünmenin önemini hatırlatıyor.
  ‍
• Charles Darwin - Türlerin Kökeni: Darwin, evrim teorisini ve doğal seleksiyon mekanizmasını ayrıntılı bir şekilde açıklıyor. Türlerin zaman içinde nasıl değiştiğini ve adapte olduğunu bilimsel bir bakış açısıyla inceliyor. Darwin, gözlemlerini ve deneylerini kullanarak canlıların ortak bir atadan evrildiğini savunuyor ve biyolojide devrim yaratıyor.
  ‍
• İbn Haldun - Mukaddime: İbn Haldun, tarih, sosyoloji ve ekonomi teorilerini birleştiriyor. Medeniyetlerin yükseliş ve düşüş sebeplerini analiz ediyor ve toplumsal dinamikleri açıklıyor. İbn Haldun, tarih yazıcılığında yeni bir yöntem önererek olayları neden-sonuç ilişkisi çerçevesinde değerlendiriyor.
  ‍
• Machiavelli - Prens: Machiavelli, güç, liderlik ve devlet yönetimi üzerine pragmatik önerilerde bulunuyor. Hükümdarların nasıl başarılı olabileceklerini ve iktidarlarını nasıl koruyabileceklerini tartışıyor. Prens, gerçekçilik ve güç politikalarının önemini vurguluyor ve bazen ahlaki olmayan yolların bile devletin çıkarları için kullanılabileceğini belirtiyor.
  ‍
• John Stuart Mill - Özgürlük Üzerine: Mill, bireysel özgürlüklerin korunması ve toplum içindeki sınırlarını inceliyor. Özgürlük ve demokrasi üzerine derinlemesine analizler sunuyor. Mill, bireylerin özgürlüklerini sınırlayan tek meşru nedenin başkalarına zarar verme olasılığı olduğunu savunuyor ve ifade özgürlüğünün önemini vurguluyor.

• Herodot - Tarih: Herodot, Antik Yunan ve Pers savaşları başta olmak üzere, çeşitli tarihi olayları ve kültürleri detaylı bir şekilde anlatıyor. Tarih yazıcılığının öncülerinden biri olarak kabul edilen Herodot, olayları sadece bir anlatıcı olarak değil, aynı zamanda bir araştırmacı olarak da ele alıyor. Onun eserleri, tarihsel olayları ve kültürel etkileşimleri derinlemesine anlamamıza yardımcı oluyor.
  ‍
• Cicero - De Officiis: Cicero, ahlak felsefesi ve devlet adamlığı üzerine düşüncelerini paylaşıyor. Görev ve erdem kavramlarını tartışarak ideal bir yurttaşın nasıl davranması gerektiğini ele alıyor. Cicero, ahlaki değerlerin bireysel ve toplumsal yaşamda nasıl uygulanması gerektiğini vurguluyor.
  ‍
• Alexis de Tocqueville - Amerika’da Demokrasi: Tocqueville, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki demokratik sistemin işleyişini ve sosyal yapısını incelediği bu eserinde, demokrasi ve eşitlik kavramlarını derinlemesine analiz ediyor. Tocqueville, Amerikan toplumunun özgün yapısını ve demokratik değerlerini anlatarak, demokrasinin avantajlarını ve potansiyel tehlikelerini tartışıyor.
  ‍
• Xenophon - Anabasis (On Thousand’s Expedition): Xenophon, Pers İmparatorluğu’na yapılan bir askeri seferi ve Yunan askerlerinin eve dönüş mücadelesini anlatıyor. Askeri strateji ve liderlik üzerine önemli bilgiler sunuyor. Anabasis, aynı zamanda insan iradesi ve dayanıklılığının hikayesini içeriyor.
  ‍
• Thucydides - Peloponez Savaşı: Thucydides, Atina ve Sparta arasındaki Peloponez Savaşı’nı tarafsız ve analitik bir şekilde anlatıyor. Savaşın nedenlerini, gelişimini ve sonuçlarını detaylı bir şekilde ele alıyor. Thucydides, tarih yazıcılığında objektifliğe ve eleştirel düşünceye önem veren bir yaklaşıma sahip.
  ‍
• Plutarch - Paralel Yaşamlar: Plutarch, Yunan ve Roma tarihinin önemli figürlerini karşılaştırmalı olarak anlatıyor. Liderlik ve karakter analizi yaparak tarihsel kişiliklerin hayatlarını inceliyor. Paralel Yaşamlar, tarihsel kişiliklerin erdemleri ve kusurları üzerinden okuyuculara ahlaki dersler sunuyor.
  ‍
• Julius Caesar - Gallia Savaşı: Caesar, Gallia’daki askeri seferlerini ve zaferlerini anlatıyor. Askeri dehasını ve stratejik hamlelerini detaylandırıyor. Gallia Savaşı, Caesar’ın liderlik becerilerini ve askeri başarılarını gözler önüne seriyor.
  ‍
• Tacitus - Annals: Tacitus, Roma İmparatorluğu’nun tarihini anlattığı bu eserinde, imparatorların dönemindeki olayları ve siyasi gelişmeleri inceliyor. Tarihsel olayları eleştirel bir gözle değerlendiriyor ve Roma İmparatorluğu’nun iç yüzünü açığa çıkarıyor.
  ‍
• Livius - Roma Tarihi: Livy, Roma'nın kuruluşundan itibaren olan tarihini anlatıyor. Eser, Roma İmparatorluğu'nun kuruluşunu, büyümesini ve gelişimini detaylı bir şekilde ele alıyor. Livy, tarihi olayları dramatik ve etkileyici bir dille sunuyor.